Een kalfje op de boerderij

Het leukste onderdeel van het leven op de boerderij is toch wel het kalfje. Hoogste tijd om daar een blog over te schrijven. Heel veel mensen hebben een mening over kalfjes, hoe het zou moeten zijn volgens hen. Ik beschrijf hoe het is bij ons, als jij het anders zou doen dan is dat natuurlijk prima ;).

Heb jij enig idee hoeveel kalfjes er geboren worden elk jaar? Weet jij hoeveel kalfjes er weggaan en waar gaan ze dan naartoe? Hoe lang blijft een kalfje bij zijn moeder? Wat heeft een kalfje nodig om een goed leven te hebben?

Waar wonen de kalfjes

Op onze boerderij zij twee plekken waar de kalfjes wonen. De eerste is naast het kraamhok. Daar hebben we kleine boxjes waar de kalfjes in het stro liggen. En we hebben een klein schuurtje waar de kalfjes met elkaar in een groter hok vol stro zitten en waar ze verder groeien.

De geboorte

Laat ik dit even logisch beschrijven en laten we beginnen met de geboorte van een kalfje. Voor mij toch nog steeds een magisch moment. Meestal staat de koe in het kraamhok als het kalfje wordt geboren. Een enkele keer wordt een kalfje in de stal geboren, tussen de andere koeien, of soms zelfs in het weiland.

Wanneer de koe in het kraamhok staat, kan de boer goed in de gaten houden hoe het gaat met de koe. Hij kan dan zien of de weeën vorderen en of de koe hulp nodig heeft. Ook kan hij in de de koe voelen of het kalfje wel goed ligt, nog leeft en of het makkelijk naar buiten kan.

Net als bij mensen duurt een bevalling soms te lang. En lijkt het erop dat het kalfje het niet gaat redden, of de koe het alleen niet kan. De boer kan dan gebruik maken van een krik. Ja, dat hoor je goed een krik. Het is een ingenieus systeem dat je tegen de koe aanzet om zo te kunnen helpen trekken aan het kalf als dit nodig is. Heel veel mensen zijn hier tegen maar persoonlijk ben ik er wel voor.

Ik vind het niet fijn om te zien dat de koe lijdt en het kalfje soms sterft zeker als dit vrij eenvoudig voorkomen had kunnen worden. Ik denk dat je het moet vergelijken met de vacuümpomp voor een baby, niet fijn maar soms gewoon nodig. Maar meestal is het niet nodig en wordt het kalfje zonder problemen geboren. En ploft in alle rust uit zijn moeder in het stro. Het leven kan beginnen.

De eerste uren

Eerst mag het kalf nog even bij de moeder blijven. De moeder likt het helemaal schoon, hierdoor komt het kalf goed op gang en voor de moeder is het heel gezond. Het kalf droogt lekker op en voor je het weet zet het zijn eerste stapjes. Een leuk detail vind ik altijd dat er altijd een hele groep koeien zich verdringt voor het hekje om de nieuwe “baby” te bekijken.

Wanneer het kalfje kan lopen, kan het ook gaan drinken bij de moeder. De eerste moedermelk heet; biest. Van biest kan je hele lekkere dingen maken en er zijn mensen die het echt een delicatesse vinden. Op onze boerderij is de biest wel echt voor het kalf bedoeld. Het is voor het kalf hele belangrijke melk. Alles zit erin voor het kalf om goed te groeien, alle vitaminen, mineralen en wat een kalf maar nodig heeft om gezond te blijven.

Een kalfje op de boerderij net geboren

Afscheid van de moeder

Na een paar uur , soms een dag, dat wisselt een beetje, gaat het kalf weg bij de moeder. Het kalfje komt apart in een klein hokje. Het zijn allemaal hokjes naast elkaar, de kalfjes kunnen elkaar wel zien en de moeders horen, maar ze zitten even alleen.

Waarom blijft het kalf niet bij de moedert? Daar zijn verschillende redenen voor. Ten eerste om goed te kunnen zien hoeveel het kalfje drinkt. Of het kalf wel genoeg binnenkrijgt is goed bij te houden als hij uit een emmer drinkt. We leren het kalf daarom drinken uit de speenemmer en dat is soms nog een heel gedoe. Maar eigenlijk leren ze het allemaal en in korte tijd is de emmer helemaal leeg.

Ten tweede kunnen we ook goed zien hoe de mest van het kalf is. Hieraan kan je goed zien of het kalf gezond is, of dat het dieet moet worden aangepast.

Ten derde is het lekker warm en kunnen we als het nodig is een extra warme lamp boven het hok hangen. Er zijn vast nog meer redenen maar dit zijn de belangrijkste die ik nu kan bedenken.

Twee weken oud

Wanneer het kalf geboren wordt kijkt mijn boer eigenlijk gelijk of het een vrouwtjes koe is (een vaars) of een mannetjes koe (een stiert). Waarom doet hij dit? Eigenlijk is dit vrij logisch als je erover nadenkt. De vaarsjes gaan later melk geven, de stiertjes niet. Stiertjes kunnen we daarom meestal niet houden. Melk is onze inkomstenbron, die hebben we nodig om ons bedrijf voor te zetten.

Maar als een kalf dus 2 weken is dan is er eigenlijk nog geen onderscheid gemaakt. Dat onderscheid komt nu. De stieren gaan weg, zij gaan naar bijvoorbeeld naar een mestkalverboerderij. Ze worden opgehaald in een mooie wagen waar ze met elkaar in het stro zitten en gaan zo door naar de volgende naar hun volgende adres.

Er gaan regelmatig ook wat vaarsjes mee. Er worden nu eenmaal meer kalven geboren dan we kunnen houden. Misschien zijn er best boeren die de kalfjes langer of meer zouden willen houden maar met de fosfaatrechten en allerlei andere regels is het zeker niet mogelijk om alle kalfjes te houden Dit zou maken dat je minder melkkoeien mag houden en dus minder melk hebt en aangezien de melkprijs de afgelopen jaren niet echt stijgt, hoewel alles alle andere dingen duurder worden, kan dit voor de boer niet uit.

Ik heb intussen veel boeren gesproken en ze hebben allemaal het beste voor met hun dieren. Maar helaas zijn er veel regels die maken dat dit niet lukt en uiteindelijk is het dan ook gewoon een geldkwestie. Er moet wel brood op de plank.

Nog even kalf zijn

De meeste vaarsjes mogen we houden. En zij gaan nu verhuizen naar een groter hok. Dit kan nu omdat we zijn niet meer zo goed in de gaten hoeven te houden. Ze mogen weer bij elkaar en meestal zitten ze met twee tot acht kalveren in een ruim strohok. Ze kunnen hun benen strekken, bokkesprongen maken en vrienden maken.

De kalfjes krijgen regelmatig melk te drinken maar ook leren ze daar het voer eten wat ook de grote koeien eten. Het is voor de kalfjes best wennen als ze geen melk meer krijgen maar al snel zijn ze gewend aan het nieuwe voer en vinden ze het heerlijk. Vanaf nu mogen de kalfjes bij ons opgroeien tot ze onze nieuwe melkkoeien kunnen worden. Zo blijft ons bedrijf in stand.

Regels

Het lijkt net of wij dit allemaal zelf bedacht hebben, maar hier zit natuurlijk allemaal ingewikkelde regelgeving achter. Er zijn regels voor hoelang een kalfje bij zijn moeder moet blijven, hoelang een kalfje op de boerderij moet blijven waar hij geboren is en nog veeeeeeel meer regels.

De boer rekent zich soms suf om er achter te komen welke kalven kunnen en mogen blijven. We kunnen nu eenmaal niet alles houden, maar we doen ons uiterste best om ieder kalf een goed leven te geven in de tijd dat ze bij ons zijn. Heel veel mensen hebben een visie op kalfjes en hoe het zou moeten, zo ook de boer. Maar soms bepalen de regels en niet de wens.

Wil je meer lezen wat er allemaal gebeurt met de melk voor de kalfjes en voor ons? lees dan hier verder.